گسترش روزافزون شبکه‌های اجتماعی در میان کاربران اینترنت، نیازمند بررسی رفتارهای فردی و اجتماعی انسان‌هاست. در همین زمینه افزایش توجه کاربران اینترنتی به شبکه‌های اجتماعی و رشد این سایت‌ها در فضای مجازی در سال‌های اخیر موجب شده مطالعات علمی درباره شبکه‌های اجتماعی در مراکز دانشگاهی و پژوهشی موردتوجه بیشتری قرار گیرد.
به خصوص اینکه رشد این پدیده اجتماعی در فرهنگ نوظهور ایرانی منجر به تأثیرات جدی و گاه جبران‌ناپذیر در کانون گرم خانواده‌ها شده است! به این نوشتار توجه کنید:
"وارد خانه شد. چندساعتی منتظرش بودم. می‌خواستم درباره تغییر رفتار پسرمان با او حرف بزنم، اما تصمیم داشتم اول بگذارم کمی استراحت کند و بعد حرفم را بگویم. با آمدنش حال و هوای خانه تغییر کرد. یک سلام بلند و یک روی مهربان.. همیشه همین‌طور به خانه می‌آید. من هم به استقبالش رفتم. از بوی غذا گفت که هوش از سرش برده و من هم با خنده گفتم باید دو ساعتی صبر کند.
چند کلامی بیشتر حرف نزده بودیم که صدای زنگ وایبرش آمد و او باعجله موبایلش را از جیب بیرون آورد و همان‌طور که با من حرف می‌زد، به خواندن پیام مشغول شد، اما نمی‌دانم چه چیزی در پیام نوشته‌شده بود که به وسط جمله نرسیده، آخرش را نقطه‌چین گذاشت و روی نزدیک‌ترین مبل نشست و شروع به خواندن کرد. چند وقتی است کل معاشرت ما همین چند لحظه ورود او به خانه است تا قبل از اینکه به وایبر وصل شود، قبل از اینکه برود سراغ پیام‌هایش در شبکه‌های اجتماعی دیگر حس می‌کنم شوهرم با همه مردم شهر به خانه می‌آید. دیگر خلوتی برایمان نمانده. اگر بخواهد حرفی هم بزند با آب‌وتاب، لطیفه جدیدی از پیام‌های وایبر برایم می‌خواند و من هم لبخند تلخی می‌زنم به یاد روزهایی که از اتفاق‌های اداره‌اش می‌گفت و تمام قندهای دنیا در دلم آب می‌شد."
فروپاشی کانون گرم خانواده؛ هدیه تکنولوژی های مزاحم در زندگی مدرن آنچه که همواره در فرهنگ ایرانیان دست‌به‌دست می‌چرخید و ما از نیاکان خود به ارث می‌بردیم. حالا به‌واسطه ورود یک پدیده نوظهور در حال فروپاشی است:" کانون گرم خانواده" اما در بحث آسیب‌شناسی شبکه‌های اجتماعی، نکته حائز اهمیت، خطر بسیار بالای این‌گونه شبکه‌ها ازلحاظ آسیب‌های اجتماعی و خصوصاً جداسازی اعضای یک خانواده از یکدیگرمی‌باشد.
کاربران ساعت‌های بسیاری را برای چت کردن با دوستانشان و چک کردن صفحه شخصی در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند.درواقع چک کردن صفحه شخصی، مطالعه به‌روزرسانی‌های دوستان مختلف و نظر دادن روی عکس‌ها و فیلم‌های دیگران، به عادتی ناخودآگاه تبدیل‌شده است که در کوتاه‌مدت تمرکز افراد بر امور جاری زندگی و یا فعالیت‌های شغلی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
از سویی دیگر رشد سریع تکنولوژی و گسترش سریع فناوری اطلاعات در عرصه اینترنت و دنیای مجازی، باعث تسهیل رشد روابط اینترنتی در جهان شده است. بدین ترتیب امروزه اینترنت بخشی از زندگی هرروز ما شده و روابط اینترنتی باعث گردیده تا افراد سرتاسر دنیا بتوانند به‌راحتی با یکدیگر روابط بین شخصی برقرار کنند؛ که صدالبته این گسترش روابط توانسته مشکلاتی را برای کاربران اینترنت ایجاد نماید و آن را به یک تکنولوژی مزاحم تبدیل کند.
رشد روابط فرا زناشویی در وایبر و ...و آغاز مشکلات خانوادگی
یکی از مشکلاتی که در این زمینه موردتوجه محققان قرارگرفته، روابط اینترنتی فرا زناشویی و به‌عبارت‌دیگر خیانت اینترنتی می‌باشد که زوجین زیادی را نیز درگیر خودساخته است. روابط اینترنتی یک معضل روبه رشد است و پی بردن به این روابط معمولاً همان واکنشی را در پی خواهد داشت که روابط واقعی نوع دیگر دارند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که روابط اینترنتی می‌تواند موجب اختلافات زناشویی، جدائی و حتی طلاق در میان زوجین و خانواده‌ها گردد. بنا به گفته زوجینی که به خاطر مشکل چنین روابطی، نزد درمانگران و مشاوران مراجعه کرده‌اند، این روابط نیز همانند روابط عاشقانه صمیمانه در دنیای واقعیت، برایشان مهم و قابل‌توجه بوده است.
یک ارتباط اینترنتی به‌عنوان رابطه‌ای جنسی و عاشقانه تعریف می‌شود که از طریق تماس آنلاین در اینترنت آغازشده و به‌واسطه مکالمات الکترونیکی از طریق ایمیل، اجتماعات مجازی، نظیر اتاق‌های چت، بازی‌های تعاملی و یا گروه‌های خبری ادامه می‌یابد. این ارتباط می‌تواند به‌صورت روابط پایدار با یک فرد خاص یا با افراد مختلف در اینترنت صورت گیرد. این رابطه، زمانی به عنوان خیانت تلقی می‌شود که فرد علیرغم داشتن یک رابطه متعهدانه با فردی در دنیای واقعیت،همزمان، به‌طور پنهانی و دور از آگاهی شریک زندگی خویش با یک شریک اینترنتی نیز رابطه عاشقانه یا جنسی برقرار می‌کند.
خیانت اینترنتی هم به بازار آمد!
خیانت از هر نوعی که باشد موجب سلب اعتماد میان زوجین می‌گردد. به‌خصوص در رابطه باخیانت اینترنتی این حالت نمود بیشتری پیدا می‌کند. چراکه رفتار خیانت‌آمیز معمولاً در منزل و در کنار همسر و دور از چشم او توسط وسیله‌ای صورت می گیرد که دارای مصارف مثبت دیگری هم هست.
مخفی نگه‌داشتن خیانت اینترنتی نسبت به خیانت واقعی بسیار آسان‌تر بوده و همچنین احتمال برملا شدن آن نسبت به خیانت واقعی نیز کمتر است. واکنش مردان و زنان نسبت به خیانت همسرشان نیز با یکدیگر متفاوت است. زنان نسبت به مردان واکنش عاطفی منفی‌تری نسبت به خیانت همسرشان از خود نشان می‌دهند. البته هر شخصی نسبت به خیانت دیدگاه خاصی داشته و هر زوجی بنا به نوع تعهدات و محدودیت‌هایی که در رابطه خویش با یکدیگر توافق کرده‌اند نگرش خاصی نسبت به خیانت دارند.
اما یکی از جنبه‌های مشترک در همه این تعاریف، پنهانی بودن یا مخفیانه بودن چنین روابطی در میان زوجین است. مطالعات پیشین، جهت تقسیم‌بندی خیانت، آن را به سه نوع جنسی، عاطفی و اینترنتی تقسیم‌بندی کرده‌اند. اما خیانت اینترنتی می‌تواند هر دو جزء خیانت واقعی یعنی جنسی و عاطفی را نیز در خود داشته باشد. اعتیاد وایبری و ولنگاری، مهم‌ترین آسیب وایبر و ....
توانائی اینترنت جهت دسترسی افراد سرتاسر جهان به یکدیگر، بدون در نظر گرفتن موقعیت اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی‌شان باعث استفاده روزافزون از این تکنولوژی شده است.در محیط‌های مجازی به‌خصوص چت روم‌ها، افراد هویت واقعی خود را اعلام نمی‌کنند و شاهد هستیم طرف مقابل پس از پی بردن به این دروغ‌ها دچار مشکلات روحی می‌شود. وسواس فکری و عملی، هرزه نگری ، دیگرآزاری ، اعتیاد وایبری و ولنگاری از مهم‌ترین آسیب‌های چت و اینترنت است.این مهم زمانی نمود بیشتری پیدا می‌کند که متأسفانه در استفاده از اینترنت و ماهواره شرایط سنی از سوی خانواده‌ها در نظر گرفته نمی شود.
بنابراین به نظر می‌رسد امروزه نه‌تنها این‌گونه فنّاوری‌هایی که از طریق موبایل به سهولت در دسترس است باعث از بین رفتن کانون گرم خانواده و سردی زوجین و همچنین فرزندان می‌شود، بلکه گاه فراتر رفته و این پدیده منجر به طلاق نیز می‌گردد. تا همین 2 الی 3 سال پیش خانواده‌ها دورهم می‌نشستند و از حال یکدیگر باخبر می‌شدند و هم اگر غصه‌ای داشتند درد و دل می کردند و به‌گونه‌ای خود را رها. پدر از حال و روز فرزندش خبر داشت و فرزند می‌دانست که پدر و مادر نظاره‌گر رفتار او هستند. حالا به مدد تکنولوژیهای موبایلی! شرایط به‌گونه‌ای شده که جمع یک خانواده 3 یا 4 نفره امروزی اگرچه در کنار هم نشسته‌اند اما هرکدام مسیر و افکار خود را در فضایی غیرقابل مقایسه با یک خانواده گرم و معتقد و با اصالت پیش می‌برد!این کوچک‌ترین خروجی تکنولوژیهای امروزه دنیای مدرن است!
منبع : فرهنگ نیوز
